كونگرێ‌ روژنامه‌ڤانی یێ‌ رێڤه‌به‌رێ‌ گشتی يا ساخله‌میا پارێزگه‌ها دهوك

دكونگره‌یه‌كێ‌َ روژنامه‌ڤایدا به‌رێز د. عبدالله‌ سعید عبدالله‌ رێڤه‌به‌رێ‌ گشتی يا ساخله‌میا پاریزگه‌ها دهوك گوت: 

لدور چالاكی و بزاڤێن ساخله‌میا پارێزگه‌ها دهوكێ‌ ل سالا (2011) كوئه‌م نیڤا سالێ‌ ده‌رباز بوینه‌ هه‌تا نوكه‌ هه‌شت پروژێن ته‌ندروستی هاتینه‌ جێبه‌جێكرن بكوژمێ‌ ملیاره‌كو حه‌فت سه‌دو حه‌فتێ‌ و چارملیون دیناران ل سه‌ر بودجێ‌ حكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێنه‌ و بریتینه‌ چه‌ند ئاڤه‌كه‌رێت بنگه‌هێن ساخله‌میێ‌ نێژه‌نكرنا گه‌له‌ك ده‌زگه‌هێن ساخله‌میێ‌ هه‌روه‌سا پروژێن نی نوكه‌ یێت جێبه‌جێكرنێ‌ (35)پێروژه‌نه‌ كوژمێ‌ لێ‌ هاتێیه‌ ته‌رخانكرن( دوسه‌دو حه‌فت پێنج ملیار دینار ) ئه‌ڤه‌ بو ئه‌ف ساله‌نه‌ بومێته‌به‌قی گه‌له‌ك ژڤان پروژان هنده‌ك ژوان 50% 60% بو هاتێبه‌ جێبه‌جێكرن هنده‌ك ده‌سپێكاوان جێبه‌جێكرنا وانێن ژبه‌ركو پروژێن زور زور گرنگێن ژوان پروژان كارتێدا دئێنه‌كرن فیگاڤێ‌ كارتێدا دئێنه‌كرن سه‌نته‌ره‌ك تایبه‌ته‌ بو نه‌خوشێن چاڤا ل دوماهیا ئه‌ڤ ساله‌ دێ‌ دوماهیك هێت ب كوژمێ‌ ( 11 ) ملیار دینارا و هه‌می نه‌خوشێن چاڤا دێ‌ هێنه‌ چاره‌سه‌ركرن ئه‌م چاڤه‌رێنه‌ پشتی چه‌ند روژێن دێ‌ كو ژ پروژێن هه‌ره‌گرنگه‌ ل پارێزگه‌ها دهوكێ‌  سه‌نته‌رێ‌ تایبت ب نشته‌رگه‌رێن دلی كو ده‌ست بكارێ‌ خو بكه‌ت ل نه‌خوشخانا ئازادی , به‌رهه‌می و خو ئاماده‌كرن بو ڤی سه‌تنه‌ری مه‌ رێڤه‌به‌ریا ساخله‌میا پارێزگه‌ها دهوكێ‌ گرێبه‌سته‌ك دگه‌ل نوژداره‌كێ‌ ئیتالی بو ماوێ‌ ( 3 ) هه‌یڤا دێ‌ كاركه‌ت كو تایبه‌تمه‌نده‌ دوارێ‌ نشته‌رگه‌رێن دلی ( فتح صدر ) و بهه‌ڤكاری دگه‌ل سه‌نته‌رێ‌ دلی ل هه‌ڤلێرێ‌ و چه‌ندین سه‌نته‌رێن عیراقی كو هه‌ردوو تایبه‌تمه‌ندن دوارێ‌ دلیدا ئاماده‌یا خو ده‌ربیرنه‌ بو هاریكاریا وان دگه‌ل مه‌ بو كاركرن دگه‌ل كارمه‌ندێن و هه‌تا ل پاشه‌روژێ‌ ئه‌و بخو ڤێربن و كارێ‌ ئه‌نجام بده‌ن پروژێن دی وه‌ك سه‌نته‌رێ‌ ساخله‌میا ده‌روونی و دوو نه‌خوشخانه‌ ل قوناغێن جێبه‌جێكرنێنه‌ نه‌خوشخانا نه‌خوشێن ژنا و زاروكبوونێ‌ و نه‌خوشخانا زاروكبونێ‌ قه‌زا زاخو كو ل زاخو نوكه‌ جهه‌كێ‌ زور به‌رته‌نگ  یێ‌ هه‌ی بو زاروكبوونێ‌ پشتی ئه‌ڤ نه‌خوشخانه‌ ب دوماهیك دهێت دێ‌ ئاریشا وان چاره‌سه‌ربیت و نه‌خوشخانا 200 ته‌ختی ل زاخو یا لبن جێبه‌جێكرنێ‌ 55 ملیون و پروژه‌ 65% كار تێدا هاتیه‌ ئه‌نجامدان و زێده‌باری ده‌هان بنگه‌هێن ساخله‌میی دێ‌ چه‌ند ژوا نبو هه‌وه‌ دیاركر كه‌م ل ده‌ڤه‌رێن نوی رزگاركری داكو ئه‌وژی بێبه‌هر نه‌بن ل سنورێ‌ مادی ( 140 ) ژ پروژێن ساخله‌میی چار ژ وان  ل ده‌ڤه‌را فه‌یدیێ‌ ل گوندێ‌ جه‌مبور و ل ناوچا ئه‌لقوش و ل گوندێ‌ بوزا , پروژێن هه‌ره‌ گرنگ كو ئه‌م تێدا نوكه‌ كاردكه‌ین ( 4 ) نه‌خوشخانێن نوینه‌ كو ئه‌م شیاینه‌ بكه‌ینه‌ دپلانێن وه‌به‌رهه‌مئێنانێ‌ ل سالا 2011 بكه‌ین ئه‌ژی نه‌خوشخانه‌كا ( 300 ) ته‌ختیه‌ یا ته‌نگاڤیا ل باژێرێ‌ دهوكێ‌ و نه‌خوشخانه‌كا ژنان و زاروكبوونێ‌ یا ( 300 ) ته‌ختی ل سه‌نته‌رێ‌ باژێری و نه‌خوشخانه‌كا تایبه‌ت بو نه‌خوشێن په‌نجه‌شێرێ‌ و نه‌خوشخانه‌كا ( 50 ) ته‌ختی ل قه‌زا به‌رده‌ره‌ش ئه‌ڤه‌ ره‌زامه‌ندیا هه‌رچارا یا هاتیه‌ وه‌رگرتن و دوو بنگه‌هێن ساخله‌می ئێك ل ته‌نهی و یێ‌ دی ل ده‌ڤه‌را ماسیك و بنگه‌هه‌كێ‌ ساخله‌می ل قه‌زا سێمێلێ‌ ل گوندێ‌ كێلكێ‌ و بنگه‌هه‌كێ‌ ساخله‌میی ل قه‌زا به‌رده‌ره‌ش ل گوندێ‌ چره‌ ئه‌ڤه‌ ژ وان پروژێن هه‌ره‌ گرنگ  بوون كو ( 8 ) ژ وان ب دومایك هاتینه‌ و ( 35 ) پروژێن دێ‌ هنده‌ك كالر تێدا هاتیه‌كرن و هنده‌ك ژوا ن دێ‌ كار تێدا هێته‌كرن , سه‌باره‌ت ئامیرێن پزیشكی هه‌تا نوكه‌ بهایێ‌ ( 10 ) ملیار دیناراهاتینه‌ كرین  ل سه‌ر بودجا هه‌رێما كوردستانێ‌ نه‌ گرنگترین ئامیره‌ بو سه‌نته‌رێ‌ نشته‌رگه‌ریا دلینه‌ و سه‌نته‌رێ‌ چاڤا و هه‌روه‌سا بهایێ‌ ملیاران دینارا بو كرینا ئامیره‌ و ده‌رمانا بو نه‌خوشخانه‌یێن پارێزگه‌ها دهوك ژوا نبو كرینا ئامیرێ‌ شكاندنا به‌ركێن گورچیلا ل ئاكرێ‌ و ئامیره‌كێ‌ دی ل نه‌خوشخانا ئازادی بو شكاندێ‌ به‌ركا هه‌روه‌سا كرنا ده‌رمانا بهایێ‌ ( 4290 ) ملیون بو نه‌خوشخانه‌ و بنگه‌هێن ساخله‌میێ‌ و بریاره‌ (438 ) ملیون دینار بهێنه‌ دابه‌شكرن ل سه‌ر ئه‌وان نه‌خوشان یێن نه‌خوشێن گرن بو ( 226 ) نه‌خوشان كو ئه‌ڤه‌ كارێ‌ لیژنێن نوژدارێن تایبه‌ته‌ و ئه‌ڤ نه‌خوشه‌ دشێن سه‌رده‌نا رێڤه‌به‌ریا ساخله‌میا پارێزگه‌ها دهوكێ‌ بكه‌ن بو وه‌رگرتنا هارێكاریا حكومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ‌ و ئه‌ڤ كوژمه‌ ل دیڤ راپورتا نوژداری و گرانیا نه‌خوشیا ویه‌ و ئه‌ڤ به‌رنامه‌ دێ‌ یێ‌ به‌رده‌وام بیت , به‌ری نوكه‌ وه‌زیرێ‌ ساخله‌میا هه‌رێما كوردستانێ‌ دكونگره‌كێ‌ روژنامه‌ڤانیدا نێزیكی ( 44) ملیون دینار بو پشته‌ڤانیا سه‌نته‌رێن دلی و هه‌نده‌ك كلینیكێن مللی به‌هرا پارێزگه‌ها دهوكێ‌ ( 8 ) ملیار دینار ژوان ( 5 ) ملیار یێن هاتینه‌ ته‌رخانكرن بو پێتڤی و كه‌ل په‌لێن سه‌نته‌رێ‌ نشته‌رگه‌ریا دلی و یێ‌ مایی بو كلینیكێن مللی بو پێڤی و كه‌ل په‌لێن وان و مه‌لبه‌ره‌

 ( 12) كلینیكێن نوی ڤه‌كه‌ینه‌ڤه‌ ل سنورێ‌ پارێزگه‌ها دهوكێ‌ بو وان ده‌ڤه‌رایه‌ یێن دوریر ده‌ست و ده‌واما وان دێ‌ یا به‌رده‌وام بیت هه‌تا ( 8—9  ) ێ‌ شه‌ڤێ‌ داكو وه‌لاتێ‌ مه‌ مڤای ژێوه‌ربگریت و بوزانین بهایێ‌ ڤان كلینیكا بتنێ‌ ( 2000 ) هزار دیناره‌ و ده‌رمان ژی بنرخا داشكاندن 50 % ئه‌گه‌ر مه‌كری بیت ( 1000 ) دینارا دێ‌ (ی 500 ) دینارا ده‌ینه‌ وه‌لاتیئه‌ڤژی پالپشتیه‌كه‌ و هاریكاریه‌كه‌ بو وان نه‌خوشان یێن ئابوریا وان لاواز  دپرساره‌كێدا ده‌رباره‌ی ڤه‌كرنا سه‌نته‌رێن خێزانی كو سیسته‌مه‌كێ‌ سه‌ركه‌ڤیه‌ به‌رێزی بو وار گوت : ئه‌ڤه‌ سیسته‌مه‌كێ‌ زور پێشكه‌ڤیه‌ ل وه‌لاتێن جیهانێ‌ یێ‌ نوژداریا خێزانی بریار ئه‌وه‌ ئه‌ڤ ساله‌ دوو سه‌نته‌رێن دێ‌ ئه‌م ڤه‌كه‌ین و ئه‌م یێ‌ كار تێدا دكه‌ین ئێك بنگه‌هێ‌ ساخله‌می شندوخا و یێ‌ دی بنگه‌هێ‌ ساخله‌می ( 11 ) ئادارێ‌ یه‌ ئه‌ڤه‌ هه‌ردوو دێ‌ بنه‌ سیسته‌مێ‌ سه‌نته‌رێ‌ ساخله‌میا خێزانی تایبه‌تمه‌ندیا ڤان سه‌نته‌را ئه‌وه‌ كو وه‌لاتێن ڤی تاخه‌ی بتنێ‌ ئه‌م دچین و سه‌ره‌دانا وان بكه‌ین و فایلا بو دورست بكه‌ین و چه‌ند سه‌روك خێزانن و چ نه‌خوشی هه‌ر ئێك ژ ئه‌ندامێن خێزانێ‌ هه‌نه‌ و به‌رده‌وامی و چاره‌سه‌ریا وان دهێته‌كرن و دابینكرنا هه‌می پێتڤێن وان كو پێتڤی چ نه‌خوشخانا نه‌بن ژبلی كاره‌كێ‌ تایبه‌ت نه‌بیت ...