هه‌شته‌مین كۆنفرانسێ رێڤه‌به‌ریا گشتی یا ساخله‌میێ دا ل پارێزگه‌ها دهۆكێ ل 2012
هاتیه بلاڤکرن روژا ئێک شه‌مبێ, 19 شوات 2012 - 12:37pm
ژ بۆ به‌رچاڤكرنا كارو چالاكیێن سالا 2011 یێن رێڤه‌به‌ریا گشتی یا ساخله‌میێ ل پارێزگه‌ها دهۆكێ هه‌شته‌مین كۆنفرانسێ خویێ سالانه ل روژا پێنج شه‌مبیا بووری ب چاڤدێریا پارێزگه‌رێ دهۆكێ ل هولا رێڤه‌به‌ریا گشتی هاته گێران، كو د ناڤا ڤێ كونفرانسی زێده‌باری پێشكێشكرنا چه‌ند په‌یڤان رێ و ره‌سمێن كۆنفرانسی ب چه‌ندین په‌نه‌لێن ژێك جودا ب ئامار و ژماره هاتنه به‌رچاڤكرن.
لبه‌راهیێ د. نزار عسمه‌ت رێڤه‌به‌رێ گشتی یێ ساخله‌میێ ل پارێزگه‌ها دهۆكێ دیاركر ، سالانه ئه‌ڤ كۆنفرانسه دهێته گێران ب مه‌ره‌ما پێداچوونا كاروچالاكیێن هاتینه ئه‌نجام دان و ئه‌ڤ چه‌نده‌ژی ژ پێخه‌مه‌ت گرنگی پێدانا رێڤه‌به‌ریا گشتی یا ساخله‌میێ ب پاراستنا ساخله‌مییا وه‌لاتیان ل پارێزگه‌هێ ب تایبه‌تێ و ل هه‌رێما كوردستانێ ب گشتی و گۆت: دسالا بوریدا كاره‌كێ باش ژ ئالیێ كارمه‌ندێن ساخله‌میێ ڤه هاتیه كرن و پێداچوونا ئه‌ڤ ساله‌ژی مه ب فه‌ر دیت بهێته‌كرن، ب هه‌بوونا زانیاریا و پێنگاڤا ئێكێ یه بۆ دانانا پلانه‌كا باش كو مفا ژێ بهێته وه‌رگرتن ژ ڤان زانیاریا و پێڤه‌رێن ئه‌ڤ ساله جاره‌ك دی به‌راوردی بهێته كرن بو هندێ بزانین ئه‌م ل چ ئاستین، ژ به‌ر هندێ ئه‌وێن ئه‌ڤرو به‌شداردبن ، رێڤه‌به‌رێن پروگراما و رێڤه‌به‌رێن كه‌رتا و نه‌خوشخانا كو بابه‌تێن خوه پێشكێش دكه‌ن لسه‌ر سێ ئاستا بیت یا ئێكێ تو نوكه ل كیڤه‌ی دهه‌ر بواره‌كی دا بیت و یا دووێ چ ئاسته‌نگ هه‌نه و بهێنه شروڤه‌كرن بو هندێ ل ئاینده‌یی ب چ شێوه كار بو بكه‌ین، یا سیێ ته چ پێشنیار هه‌نه ئه‌م كار بكه‌ین بو سالێن داهاتی و باشترین شێوه خزمه‌تا پێشكێش بكه‌ین.
د ئالیه‌كێ دیدا سوپاسیا كارگێریا پارێزگه‌ها دهۆكێ كر بۆ پشته‌ڤانیا به‌رده‌وام بۆ كه‌رتێ ساخله‌میێ دده‌مێ چاره‌كرنا ئاریشه‌یێن واندا ، خواست هه‌می لایه‌نه‌ك پشته‌ڤان بیت بو سه‌رئێخستنا كارێ وان و گۆت: دهۆكێ گه‌له‌ك جاران زولم لێ هاتیه كرن چۆنكه وه‌كو دهێته زانین رێژا بو دهۆكێ دهێته ته‌رخانكرن 24% به‌لێ ئه‌ڤا بۆ دهۆكێ دهێـت تنێ 15% ژ بلی ڤێ ده‌ڤه‌رێن شنگار و زمار و گه‌له‌كێن دی ب سه‌ر مه‌ڤه‌نه و ئه‌گه‌ر بهێنه كومكرن دێ هندی كه‌ركوكێ لی َ هێن له‌و دخوازین رێژا مه زێده‌تر لێ بهێت.
ژ ئالیێ خوڤه د. فازل عومه‌ر نوونه‌رێ پارێزگه‌ها دهۆكێ د په‌یڤه‌كێ دا خواست ئه‌ڤ كونفرانسه ببیته بناغه‌یه‌ك بۆ پتر خزمه‌تكرنا وه‌لاتیان و پێشڤه‌برنا بوارێ ساخله‌میێ ل پارێزگه‌ها دهۆكێ و گۆت: وه‌كی هین هه‌می دئاگه‌هدار كو ژمێژه به‌حسێ سێ نه‌خوشیا دكه‌ن كو هه‌ر كه‌سێ ئه‌ڤ سێ نه‌خوشیه لده‌ڤ په‌یدا بیت دێ هێنه هژمارتن ب جڤاكه‌كێ پاشكه‌ڤتی ئه‌وژی ، نه‌خوشی ، نه‌زانین و هه‌ژاری یه.
هه‌روه‌سان ناڤهاتی خویاكرژی ئه‌گه‌ر ئه‌م به‌رێ خو بده‌ینێ ئه‌و كارێ ل سالێن بوری هاتیه كرن جهێ دلخوشیا مه‌یه ل ده‌مه‌كی چه‌ند نوشداره‌ك هه‌بن نها ب سه‌دان هه‌نه خودان تایبه‌تمه‌ندیێن تایبه‌ت كو هه‌م خه‌لكێ پارێزگه‌هێ نه و هه‌م ژی یێن ده‌رڤه خزمه‌تێ پێشكێش دكه‌ن، ژ لایه‌كێ دیڤه به‌حسێ نه‌مه‌ركه‌زیكرنا سیسته‌مێ ساخله‌میێ كر د ڤه‌كرنا نه‌خوشخانه و سه‌نته‌رێن ساخله‌میی َهاته كرن.
هه‌روه‌سان به‌حسێ نه‌خوشیێن ڤه‌گر ل پارێزگه‌هێ كر كو جهێ خوشحالیێ یه تا راده‌كی ئه‌ڤ نه‌خوشیه نینن بتایبه‌ت ژی دوارێ ڤاكسیندانێ دا كو ئه‌و نه‌خوشیا ب سه‌دان زاروك پێ دمرین نها ل پارێزگه‌ها مه ئه‌ڤ جوره نه‌ماینه یان به‌ره‌ڤ بنبركرنێ یه‌و گۆت: هنده‌ك كێماسی هه‌نه د بوارێ ساخله‌میی َ گه‌له‌ك ژ وان گرێدای وه‌زاره‌تا ساخله‌میێ نه ، چ ژ لایێ ئاڤاهیان بیت یان ئامیره یان كادری َ ساخله‌میێ و خواست وه‌زاره‌ت پتر گرنگیێ پێ بده‌ت ، ئاماژه ب هه‌بوونا ده‌رمانێن سه‌خته هاته كرن ژ لایێ ناڤهاتی ڤه كو خه‌لكێ مه ژ ڤێ چه‌ندێ دنالیت پێدڤیه هه‌می لایه‌ك یێ هاریكاربیت بۆ نه‌هێلانا ڤێ دیاردێ و روهنكر كو كه‌رتێ تایبه‌ت نه‌بوویه تمامكه‌را وه‌زاره‌تا ساخله‌می د ئالیێ پێشكێشكرنا خزمه‌تاندا.
د لایه‌كێ دیێ كونفرانسی دا د. ئارام روسته‌م نوینه‌رێ وه‌زاره‌تا ساخله‌میا هه‌رێمێ ئه‌ڤ روژه ب گرنگی ل قه‌له‌مدا بۆ به‌رچاڤكرنا خزمه‌تێن هاتینه كرن ژ لایێ كارمه‌ندێن ساخله‌میێ دسالا بوریدا كو به‌رهه‌مێ ره‌نج و زه‌حمه‌تا وانه دخزمه‌تكرنا وه‌لاتیاندا و گۆت: وه‌زاره‌تا ساخله‌میێ كاره‌كێ خزمه‌تگوزاری ئه‌نجام دده‌ت دخزمه‌تكرنا وه‌لاتیاندا ب سینگه‌كێ به‌رفره‌ه ، خواست ئه‌و ئامارێن ئه‌ڤرو دهێنه پێشكێشك كرن ببنه بنه‌مایه‌ك بو به‌رنامه‌كێ ب رێك و پێك ل سالێن داهاتی پتر خزمه‌تێ پێشكێش بكه‌ین .
ئێك ژ ئه‌ندامێن كۆنفرانسێ د. كاوه ممد امین لدور گێرانا كونفرانسێ ناڤبری گوت: من به‌حسێ نه‌خوشێن ڤه‌گر كر و دووڤچوون و هه‌لسه‌نگاندنا ڤێ نه‌خوشیێ دناڤبه‌را سالا 2010 و 2011 و ئارمانجێن ڤی به‌رنامه‌ی د كێمكرنا مرنێ دا هاته‌كرن وگۆت: چ حاله‌تێن كولێرێ مه نینن و هه‌می گومان لێكری هاتینه ده‌ركرن ئه‌وژی بتنێ زكچوون بوون و هه‌روه‌سا چ حاله‌تێن فالنجا زاروكا و مه‌لاریا ژی مه‌نینن هه‌ر ژ سالا 1996 وه‌ره ئه‌ڤه‌ژی جهێ شانازیێه و بو جارا ئێكێه د دیروكا پارێزگه‌ها دهۆكێ دا .
دیسان د. قادر محمد صالح – تایبه‌تمه‌ندی نشته‌رگه‌ریا زاروكا دیاركر، ل سالا 2011 دا وه‌سا دیاره مه كاره‌كێ باش یێ كری و به‌ره‌و پێشڤه‌چوونه ژلایێ جور و رێژا كاری به‌ره‌ف زێده‌بونێڤه‌یه بو نمونه لسالا 2008 مه 900 كریارێن نشته‌رگه‌ری ئه‌نجامدایه و گۆت: ب هه‌بوونا ئامیرێن سه‌رده‌میانه كارێ مه ئاسانكریه و هنده‌ك جورێن نشته‌رگه‌ریا دهێنه‌كرن كو لسرانسه‌ری عیراقێ ناهێنه ئه‌نجامدان ئه‌وژی بهاریكاریا نوشدارێن بسپورێن وه‌لاتێن هه‌ڤال ژوان كریاریا ئاریشێن میزه‌رویێ ژ لایێ زاروكا و برێكا دوربینێ ئه‌ڤ كریاره دهێنه ئه‌نجامدان .
د. عبدالعزیز سلیمان ئه‌ندامێ كونفرانسێ ناڤبری گوت : كونگره‌كێ زور پێشكه‌فتی بوو و سه‌ركه‌ڤتیانه هاته ئه‌نجامدان یا پێتڤیه ئه‌م بزانین ئه‌م ل چ ئاستداینه , ئارمانجا سه‌ره‌كی ئه‌وه كو ئه‌م چ پلان ب دانین بو پاشه‌روژێ چ باشه ئه‌م بو خه‌لكێ خو پێشكێش بكه‌ین داكو ئاریشه نه‌مینن ، و دیاركر پلانا 2012 كو مه دوو نه‌خوشخانه یێن هه‌ین بدیزاینه‌كێ مودرێن هاتینه ئاڤاكرن ومه پێدڤی ب كارمه‌نده‌كێ پێشكه‌فتی هه‌یه ژبو خزمه‌تكرنا وه‌لاتیێن زاخو و ده‌ڤه‌رێن ڤه‌قه‌تیایی.
ژ لایێ خوڤه د. بێریڤان عوسمان رێڤه‌به‌را پشكا خوپاراستنا ساخله‌میێ دیاركر، زالبوون لسه‌ر وان ئاریشه‌یێن ل كه‌رتێ ساخله‌میێ هاتینه به‌رچاڤكرنا ،راسته كێماسی هه‌نه چ نوشدار چ كارمه‌ندێن ساخه‌میێ لێ كاره‌كێ زور باش هاتیه ئه‌نجامدان و گۆت: َزێره‌ڤانیا ساخله‌میێ ل سالا بووری چه‌ندین كه‌ل و په‌لێن ئێكسپایر و جهێن مه‌رجێن ساخله‌می تێدا نه گرتینه و سزادینه لدووڤ یاسا و رێنمایێن ساخله‌میێ ..
د. مهدی سالح ژ رێڤه‌به‌ریا ساخله‌میا زاخۆ گۆت : ئه‌نجامدانا ڤان كۆنفرانسا بۆ هندێ یه خالێن لاواز و بهێز بهێنه دیاركرن بوهندێ سالا پاشتر خالێن لاواز دوباره نه بنه‌ڤه لسه‌ر براوه‌ستین و ته‌كه‌ز كر و گوت: پێتڤیه رێڤه‌به‌ریا گشتی ساخله‌میا پارێزگه‌ها دهوك ب چاڤه‌كێ دی به‌رێ خو بده‌ته زاخو بوزانین ل سالا 2011 بتنێ دوو كارمه‌ند هاتینه دامه‌زراندن براستی ئه‌ڤه ژماره‌كا زور یا كێمه و رێژا خه‌لكی به‌ره‌ف زێده‌بوونێ یه.
لدور ئه‌نجامێن كونفرانسی د. ره‌عه‌د عه‌بدۆلره‌حمان ئه‌ندامێ لیژنا به‌رهه‌ڤكار دیاركر بشێوه‌كێ سه‌ركه‌فتیانه كارێن كۆنفرانسی لدووڤ به‌رنامێ هاتیه دانان برێڤه‌چوو د پێشكێشكرنا وان راپورتێن هاتینه به‌رهه‌ڤكرن ب ژماره و ئامار گۆت: راپروت لسه‌ر سێ وارا هاتبوونه به‌رهه‌ڤكرن ئه‌وژی چ هاتیه كرن ، دێ چ هێته‌كرن و چ پێشنیار هه‌نه هه‌ر ئێكێ ژ به‌رپرسێن كه‌رتا و نه‌خۆشخانا و پرۆگراما و یه‌كه‌یێن جودا یێن ساخله‌میێ ل پارێزگه‌هێ راپورتێًن خو پێشكێش كرن .
ناڤهاتی زێده‌تر گۆت: ئه‌و پێشنیار و راسپارده‌یێن هاتینه بلندكرن ژ ئالیێ لیژنا به‌رهه‌ڤكارا كۆنفرانسی دێ روونشتن لسه‌ر هێنه ئه‌نجام دان بۆ هندێ ب رێكا ئالیێن په‌یوه‌ندیدار وان گرفتاریێن هه‌ین رێگه چاره‌یان بو ببینن و ئاماژه ب گرنگترین پێشنیارا هاته‌كرن ، ئه‌وژه‌ی چ ژلایێ كێماتیا د كادرێ ساخله‌میێ دا د هه‌ر بسپوریه‌كێ دا و هه‌روه‌سان ئامیره و ترومبێل و گه‌له‌كێن دی ئه‌وژی هه‌ر ئێك لدووڤ پروگرام و وارێ جودا جودا یێن ساخله‌میێ هاتینه دیاركرن.
ئه‌ڤ مالپه‌ره فرێکه
