رونشتنهكا ڤهكری ل دور ئاریشهیێن دهزگههێن ساخلهمیێ ل گهل دابینكرنا پێدڤیێن نهخوشیا شهكرێ
ب چاڤدێریا د.نزار عصمهت رێڤهبهرێ گشتیێ ساخلهمیا پارێزگهها دهوكێ و ب ههلكهفتا روژا جیهانی یا نهخوشیا شهكرێ، رونشتنهكا ڤهكری هاته رێكخستن ل دور ئاریشهیێن دهزگههێن ساخلهمیێ ل گهل دابینكرنا پێدڤیێن نهخوشیا شهكرێ ل 17/11/2013 ل دهمژمێر(10) سپێدێ ل هولا سهنتهرێ نهخوشیێن شهكرێ.
ل دهسپێكێ نوشدار ئدریس حاجی ئهحمهد تایبهتمهندێ نهخوشیا شهكرێ و رێڤهبهرێ سهنتهرێ نهخوشیا شهكرێ ل دهوكێ دهربارهی رێژهیا دهرمانێن نهخوشیا شهركرێ و ئهو رێژهیا بو سهنتهرێ نهخوشیا شهكرێ دهێن دیاركر: د سالێن دهسپێكێ یێن سهنتهری رێژهیا دهرمانا ل دهف مه گهلهك یاباش بو، نوكه ئهم گرێدای وهزارهتا شاخلهمیا بهغدانه ژ بهر ڤێ چهندێ لڤێ داویێ رێژهیا دهرمانا گهلهك یا كێم بوی ل سهنتهرێ مه، وگوت: سهبارهت حهبكا ئنسولینی كو دهرمانهكه دهێت دانان بو نهخوشێن شهكرێ ئهوێ جورێ ئێكێ ههی ئهم نوزانین تانوكه بوچی د كێمن دبیت برێكێن دروست نهگههن مه و دڤێت برێكێن تایبهت بینن و بوان ترومبێلا بینن یێن سهلاجه دناڤدا، بهری چهند سالا ئهڤ جوره دهرمانه ههبون، رێژهیهكا باش یا حهبكا مه یێن ههین لێ مه پیچهك ئاریشه دگهل دهرزیكا یا ههی ههرچهنده مه گهلهك جورێن دهرزیكا یێن ههین بهس یێن نوكه ل دهف مه ههین ئنسولینێ ساده و یێ تێكةل، رێژهیا وان یا باشه بهس براستێ تێرا ههمی نهخوشا ناكهت، ئهگهر جورعهكا زێده وهرگریت دبیت بومه دهست نهدهت پێدڤیێا ته مام بدهنێ ئان دبیت تێرا ههیڤێ نهكهت، لێ ئهم بودیار دكهن ئهگهر بومه زێده هاتن یێ زێده بدهینه ته.
نوشدار ئدریس حاجی ئهحمهد تایبهتمهندێ نهخوشیا شهكرێ و رێڤهبهرێ سهنتهرێ نهخوشیا شهكرێ ل دهوكێ ل دور هنارتنا نهخوشا بو دهرڤهی وهلاتی و جورێن دهرمانێن ل سهنتهری نهخوشا شهكرێ ههین دیاركر ژی: چ نهخوش مه نه هنارتینه ژ دهرڤه، ل سهنتهرێ مه ئهم ههمی نهخوشا برێڤه دبهین تایبمهند مه یێن ههین ل سهنتهری پێدڤی ناكهت ئهم چ نهخوشا فرێكهینه ژ دهرڤهی وهلاتی ، و گوتژی: ئهو نهخوشێن دچنه ژ دهرڤه سهربهخو دچن، ژبهركو ئهو عیلاجێ ژ دهرڤه دهێته دانان وهكی وی ئهم ل سهنتهری ددانن، ئهم ل سهنتهری چ نهخوشا ئاگههدار ناكهن كو بچنه ڤان وهلاتێن جیران دهرمانیت نهخوشیا شهكرێ وهرگرن ئهو دهرمانێن ژ دهرڤه وهردگرن وهك وان یێ ل سهنتهرێ مه ههین پیتڤی ناكهت بچن، لێ نهخوشێ مه گهلهك جارا یێ بهێن تهنگه و دڤێت ب لهز بهيێته چارهسهركرن، ل جيهانێ ههمیێ و د دوماهیك كونگرێ دوبهی دا ئهم بهر ههڤ ببون تانوكه ل ئهمریكا رێژا كونترولكرنا نهخوشیا شهكرێ ژ 12% نابوریت ئهگهر ئهم بهراورديێ دگهل وان دا بكهین گهلهك ژئێك دویرن، داخاز دكهین ئهڤ پهیامه بگههیته نهخوشێن مه كو د بهێن فرهه بن بو ههمی تشتا چارهسهریا ههی.
دهربارهی رێژهیا كونترولكرنا نهخوشیا شهكرێ و ئامارێن سهنتهری نوشدار ئدریس حاجی ئهحمهد رێڤهبهرێ سهنتهرێ نهخوشیا شهكرێ ل دهوكێ گوت: ههتا نوكه چ ئامارێن دروست ل بهر دهستێ مه نین چهند نهخوشێن شهكرێ ل دهوكێ ههنه و مه چ ئامار نهكرینه دا بزانین رێژا كونترولكنێ دناڤ نهخوشێن مهدا چهنده، وگوتژی: پێتڤى يه ئهڤ نهخوشه بهێنه توماركرن ل دهوكێ پتر ژ 100 هزار نهخوشا ههنه و ل دهڤ مه تا نوكه 10 هزار و 500 نهخوش هاتینه توماركرن نزانین ئهڤ نهخوشێن دی ل كیڤهنه، دچنه ژ دهرڤه ل هندهك كلينيكێن دی دهێنه چارهسهركرن ههمی سهرهدانا مه ناكهن نهشێن ئامارێن دورست بدهم لهو نهشێن رێژا كونترولكرنێ دیاربكهن.