ب ھاریکاریا رێڤەبەریا گشتی یا ساخلەمیا پارێزگەھا دھوکێ دگەل رێخراوا (international medical crops) دەستەیا نوشداریا نیڤ دەولەتی و رێڤەبەریا کومپا دومیز خولەک ژبۆ ھاریکاریا دەستپێکی یا دەروونی کو چاوانیا سەرەدەری کرنا ھاریکاریا دەستپێکی دگەل کەسێن تووشی نەخوشێن دەروونی بووینە دناڤا کەمپا دومیز دا ھاتە ڤەکرن.

 ٢٦٩ نەخۆشێن پەنجەشێرێ ل دھۆکێ گیانێ خوە ژدەست دایە و ٥١ ژێ چارەسەربووینە

ب مەرەما پتر ھشیارکرنا جڤاکی و پشتەڤانیا نەخۆشێن پەنجەشێرێ، رێڤەبەریا گشتی یا ساخلەمیا پارێزگەھا دھۆکێ رابوو ب ساخکرنا رۆژا جیھانی یا پەنجەشێرێ.

د رێ و رەسمان دا کو ژمارەکا پەرلەمانتارێن عیراقێ و کوردستانێ و قایمقامێ قەزا دھۆکێ ئانادەببوون چەند چالاکی ھاتنە ئەنجامدان.

سه‌ره‌دانا شانده‌ێ‌ رێكخراوا(مبزرور)یا ئه‌لمانی یا خێرخوازی سه‌نته‌رێ‌ كه‌ركووك بۆ چاره‌سه‌ریا قوربانێت ئه‌شكه‌نجه‌و توندوتیژیێ‌ كو پشته‌ڤانیا خو بۆ بنگه‌هێ‌ ژیان یێ‌ ساخله‌میێ‌  ل كه‌مپا دومیز.

د.هشیار موسا، رێڤه‌به‌رێ‌ پشكا كارۆبارێن ته‌كنیكی ل ساخله‌میا دهۆكێ‌ دیاركر كو ل سالا 2013 گه‌له‌ك ئه‌گه‌ر بۆ مرنێ‌ هه‌بووینه‌ و گۆت: ل دووڤ ئامارێن ل ده‌زگه‌هێن ساخله‌میێ‌ و دادگه‌هێن دهۆكێ‌ هاتینه‌ تۆماركرن دیاردبیت 6811 كه‌سان ل دهۆكێ‌ گیانێ‌ خوه‌ ژده‌

ل دووڤ ئامارێن رێڤه‌به‌ریا گشتی یا ساخله‌میا پارێزگه‌ها دهۆكێ‌ دیاردبیت كو ژمارا زارۆیێن ل سنورێ‌ پارێزگه‌ها دهۆكێ‌ د سالا 2012ێ‌ ژدایك بووین 41818 زارۆ بووینه‌ كو ژوان 21438 كوربووینه‌ به‌رامبه‌ر  20380كچان، ل هه‌مبه‌ر ڤێ‌ ژمارێ‌ ل سالا 2013 ژمارا زارۆیێن په‌یدابووین 43847 زارۆ بوون كو 22420 كور بوون

پشكا گرێبه‌ستان سه‌ر ب رێڤه‌به‌ریا گشتی یا ساخله‌میا پارێزگه‌ها دهۆكێ‌ ل سالا 2013 دا ب هه‌ڤكاری ل گه‌ل دام و ده‌زگه‌هێن په‌یوه‌ندیدار رابووینه‌ ب ئیمزاكرنا 462 گرێبه‌ستان كو پێكهاتینه‌ ژ ڤان 29 گرێبه‌ستێن پرۆژێن ئاڤاكرن و نووژه‌نكرنێ‌ ل گه‌ل 35 گرێبه‌ستێن ئامیره‌ و كه‌رستێن كو ل ك

ب چاڤدێریا بەرێز د.رێکەوت حەمە رەشید، وەزیرێ ساخلەمیێ ل حکوومەتا ھەرێما کوردستانێ و ب ئامادەبوونا بەرێز تەمەر رەمەزان پارێزگارێ دھۆکێ و ژمارەکا پەرلەمانتارێن عیراقا فیدرال و ھەرێما کوردستانێ، ئەڤرۆ 2014/1/23 کونفرانسێ پێداچوونا سالانە یێ رێڤەبەریا گشتی یا ساخلەمیا پارێزگەھا دھۆکێ ھاتە گێران.